Hasta, Yaralı ve Yetim Kuşların Bakımı

Kuşlar; kazalar, kediler tarafından yaralanmak gibi çok yaygın nedenlerden insanlara gelir. Kuşların bakımını yaparken onların vahşi yaratıklar olduğu unutulmamalı ve en kısa sürede doğaya dönmeleri amaçlanmalıdır, zaten yasalar da onların kendi habitatlarında yaşamalarını öngörür.
Yaralı veya yetim bir kuş mümkün olduğu kadar az ele alınmalı ve ev hayvanı yapılmaya çalışılmamalıdır. Bazı kuşlar kolaylıkla uysallaştırılır ve doğaya bırakılmaları zorlaşabilir, şunu unutmamak gerekir ki yalnızca tamamiyle sağlıklı kuşlar vahşi doğada yaşamını sürdürebilir. Herhangi hasta yaratığın bakımı zaman, para ve sabır gerektirir, eğer bu sorumluluğu alamayacaksanız ya da eğer kuş iyileştirilemeyecek şekilde yaralandıysa ona acı çektirmek yerine belki de ölmesi daha iyidir. Özet · Hasta kuşlar geceleyin sessizlik, sıcaklık, ve karanlığa ihtiyaç duyar · Kuşun mümkünse türü belirlenmeli · Kuş bir süre dinlendikten sonra uygun yiyecekler verilmeli · Hastalıklar veya yaralanmalar veteriner kontrolüyle tedavi edilmeli · Kuşlar iyileştirilemeyecekse ya yok edilir ya da doğaya bırakılır · Yavru kuşları doğada bırakın, herhangi bir müdahale yapmayın · Kuşlar en kısa sürede doğaya geri salınmalıdır Yakalama ve Elde Tutma Yaralı bir kuşu yakalamak genellikle zordur ve dikkatsizce tutmak daha fazla zarar görmesine sebep olabilir. Bir çok kuş karanlıkta hareketsizleşir, bu yüzden üzerlerine havlu veya battaniye atılıp daha sonra da uygun büyüklükte bir kutuya nakledilerek kolayca yakalanır. Kuşu sağlam bir şekilde fakat nazikçe tutmak gerekir, kanatları vücuda yakın tutarak herhangi bir yaralanmayı önlemiş olursunuz. Bir çok kuş kötü bir şekilde ısırabilir, kargaların ve martıların gagalarına sarabileceğiniz bir elastik bandaj koruma sağlayacaktır, bunu yaparken kuşun burun deliklerini kapamamaya dikkat edin ve tekrar doğaya salarken bandajı çıkarmayı unutmayın.Yırtıcı kuşları eldivenle tutmak gerekir, özellikle pençelerine dikkat edilmeli. Balıkçıllar ve sümsük kuşları gibi büyük kuşlarla ilgilenirken çok dikkatli olmak gerekir, kuşları yüzünüze yakın tutmayın. Kuğular ve kazlar kanatlarını kendilerini savunmak için kullanırlar, bu tür kuşları da tutarken dikkatli olmak gerekir. Kuşlardan bazı hastalıklar insana geçebilir, eğer kuşu tuttuktan sonra elinizi yıkarsanız herhengi bir hastalığa yakalanma riski çok azalır. Eğer kafes kuşu besliyorsanız, hasta kuşu asla yanına koymayın. Hasta Kuş Kuşlar arasında yaygın olan yaralanmalar arasında kanattaki ve bacaktaki kemik kırıkları, deride ve kaslarda meydana gelen yaralanmalar, kuşun tüylerini kaybetmesi ve kaza sonucu meydana gelen şok sayılabilir. Yara küçük ve yüzeyselse hafif bir antiseptik ve suyla temizlenebilir, bu şekilde çabucak iyileşecektir. Şokun en iyi tedavisi kuş için en az 1 saat iyi havalandırılmış, sıcak, ve karanlık bir kutu içinde sessiz bir ortam sağlamaktır. Daha ciddi yaralar ve kırıklarda veteriner müdahelesi gerekir. Kuş yaralı değil de hastaysa bir dizi hastalığı olabileceğini düşünmek gerekir. Eğer çok hastaysa yani kolaylıkla tutulabiliyorsa muhtemelen tedavisi mümkün değildir. Kuşlarda teşhis çok zordur, fakat veterinere danışılırsa onun tavsiyesiyle uygun tedavi mümkün olabilir. DHKD'nin veteriner çalışanı olmadığı gibi yaralı ve hasta kuşlara bakım merkezi de yoktur. Barınak Hasta sıcak bir yerde tutulmalı ve gereksiz yere rahatsız edilmemelidir. Küçük kuşlar için en iyi barınak kanarya ve muhabbet kuşu bakıcılarının kullandığı kafeslerdir. Eğer kuş çok hastaysa sıcaklık 21 veya 30 dereceye kadar çıkarılmalıdır, eğer kuş tünek kullanabiliyorsa tünek sağlarsanız kuş mutlu olacaktır, Zemini kalın bir gazete kağıdıyla örtün ve her gün değiştirin. Yiyecek ve su kuşun rahatça alabileceği ve dökmeyeceği bir yere yerleştirilmeli. Yiyecek Kuş muhakkak beslenmeli, ve verilen yiyecek kuşun çeşidine göre değişmeli, örneğin küçük kuşlar kabaca tohum ve böcek yiyiciler olmak üzere iki gruba ayrılabilir. İsketeler, çinteler ve serçeler tohumla beslenirler, uygun miktarlarda karıştırılmış tohum verilebilir. Kızılgerdan, dağ bülbülleri, karatavuklar, ardıçlarve baştankaralar böcek yiyicilerdir, ve böcek yerine geçecek besin muhakkak bulunmalıdır, pet shoplardan alınabilir, böcek yerine geçecek yiyecekler arasında akıyla sarısı karıştırılarak pişirilmiş yumurta ve sulu ezilmiş tahıl sayılabilir. Bu yemekleri almadan önce yalnızca ilk gün için ekmek veya kek kırıntıları verilebilir. İnce dilimlenmiş yağsız et de böcek yiyen kuşlara uygundur ama muhakkak vitamin, mineral katkısı yapılmalıdır, eğer kuş gençse vitamin ve mineral katkısı yapılmadan uzun süre bu şekilde beslenirse kemiklerinde anormallikler oluşur, eğer kuş biraz kan kaybettiyse 1 çorba kaşığı glukozun yarım litre suda eritilmesiyle oluşturulmuş glukoz solüsyonu içirilebilir. Karga ve martılar gibi daha büyük kuşlar genelde yemek artıklarıyla beslenirler, iyice ıslatılmış köpek bisküvileri, konserve köpek veya kedi yiyecekleri gibi. Martılar özellikle ince kesilmiş çiğ balık tercih ederler ancak vitamin ve mineral katkısı olmadan uzun süre bu şekilde beslemek iyi değildir. Kuşun yemediği yiyecekler atılmalıdır böylece hastalığın yayılması önlenmiş olur. Yetim Kuşlar Bahar ve yaz aylarında genç bir kuşu yanında anne babası olmadan yerde otururken veya sekerek dolaşırken görmek çok yaygındır, ebeveynleri uzak bir yerlerde yiyecek topluyor ya da sizin yaklaşmanızdan ürkmüş yakınlarda bekliyor olabilirler. Bazı tüyleri yeni çıkmış yavrular , özellikle baykuşlar yuvalarını henüz uçamazken terkederler, eğer bir tane bulursanız yuvasına geri koymaya çalışmayın çünkü diğer genç bireyleri rahatsız edersiniz, eğer kuş çok açıkta bir yerdeyse daha kapalı kolayca görünmeyeceği bir yere koyun, ama çok uzak bir yer olmasın ki ebeveynleri onu bulup besleyebilsinler, eğer genç kuş tüysüzse ve yuvasından kazayla düşmüşse, yuva bulunabilir ve kuş da yerine konabilir, eğer endişelendiyseniz 2 saatliğine oradan ayrılın ve tekrar dönerek kuşun hala rahatsız görünüp görünmediğine bakın, eğer kuşu eve götürmek zorunda kalırsanız başınıza uzun zaman alacak zorlayıcı bir iş aldığınızı unutmayın, ona ebeveynlerinin vereceği ilgiyi verebileceğinizi ummayın bu şekilde onun vahşi yaşama uyum sağlamasını zorlaştırmış olursunuz. Kuşu eve götürmek dışında bir alternatifiniz kalmadıysa , terkedilmişse, onu uygun yiyecekle beslemeniz gerekir, Bir çok küçük kuşu düzenli beslerken ezilmiş, ıslatılmış bisküviyle az miktar akıyla sarısı karıştırılarak pişirilmiş yumurta , ince dilimlenmiş öküz kalbi veya az miktarda doğranmış solucan verilir. Doğal yiyeceklerden yaprak biti, yeşil tırtıl, karınca veya kesilmiş solucan kuşun büyüklüğüne bağlı olarak verilebilir.Vitamin muhakkak verilmelidir. Beslerken cımbız veya ucu küt pens kullanın, yiyecekleri nemlendirdiğinizde genç kuşun tüm ihtiyacı olan suyu vermiş olursunuz. Eğer kuş yeteri kadar gençse gagasına pensle dokununca açar ve sizde yiyeceği rahatça boğazına yerleştirebilirsiniz, eğer gagasını açmıyorsa başparmağınız ve işaret parmağınız yardımıyla gagayı nazikçe açın ve bir başka kişi de yiyeceği içine soksun. İki veya üç kez uğraştığınızda kuş gagasını açmayı öğrenecektir. Genç güvercinler ve kumrular kanarya yiyeceğiyle beslenebilirler, yiyeceği kapalı plastik bir kaba koyun, kenarından bir delik açıp kuşun gagasını içine sokup kuşun beslenmesini sağlayın. Yavru tüylenmeye başladığı zaman az miktarda tohum yiyeceğe eklenebilir, daha sonraları da iyice büyüdüğünde mısır, buğday, taze yeşil sebze ve biraz mineralle beslenir. Genç kuşların bazıları gün boyunca kendi ağırlıkları kadar besinle beslenebilir, ve küçük kuşların gençleri örneğin kızılgerdan yemek yemeden 1 saatten fazla zaman geçirmemelidir, yani kuşları tüyleninceye kadar gündüz her saat düzenli bir şekilde besleyin, kuşu her beslediğinizde atıkları atın. Kuş kutuda tutamayacağınız kadar aktifleştiğinde kafese nakledin ve bir miktar yiyecek ve suyu kafeste bırakın, bu şekilde kuş kendi kendine beslenmeye başlayacaktır. Kuşun tüyleri çıkmamışsa ona kutu içinde kağıt kullanarak bir yuva yapabilirsiniz, beslenme saatleri arasında kutuyu kapalı tutarsınız. Kutuyu cereyandan uzak tutmalısınız, unutmayın ki anne kuşlar gece boyunca kuluçkaya yatar, sizin yetim kuşunuzun da sıcağa ihtiyacı vardır. Siz de gece boyunca kutuyu hava alan bir dolaba koyun veya bir battaniyeye sarılmış sıcak su şişesini kullanın. Serbest Bırakma Kuşlar kısa sürede serbest bırakılmalıdır. En ideali nerede bulunduysa oraya bırakılmasıdır, Bu mümkün değilse bırakılan noktada kuşa tanıdık gelecek ve geri dönmesini sağlayacak bir şey olmalıdır. İçeride tutulmaya alışmış bir kuşu serbest bırakacağınız yere kafesini veya kutusunu getirip orada bir süre tuttuktan sonra serbest bırakmanız gerekir, hatta mümkünse serbest bırakacağınız nokta kuşu rahatça gözlemleyebileceğiniz bir yer olmalı, çünkü kuş bu noktaya beslenmek için ya da geceyi geçirmek için dönebilir. Ayrıca kuşları sabahın erken saatinde bırakmak en uygunudur, hatta tercihen güzel , sıcak bir günde bırakılmalı böylece onlara yerleşmek ve beslenmek için zaman tanımış olursunuz, bu şekilde açık bir arazide gecelemelerini önlersiniz. (Baykuşlar karanlıkta serbest bırakılmalıdır) Bunların yanısıra kuşu bıraktığınız yerin ona uygun bir yaşam alanı olmasına dikkat edin, örneğin bir kızkuşunu ormanlık bir alana bırakamazsınız. Kuşun serbest bırakılır bırakılmaz başının çaresine bakabileceğini düşünmeyin, belki bir kaç gün ona yiyecek vermelisiniz ve de arka arkaya 3 gün boyunca yiyeceğine dokunmadığını gözlemlemelisiniz. Kuşu serbest bırakmadan önce onu düzenli yemek saatlerine alıştırmalısınız, böylece serbest bırakıldıktan sonra alıştırma döneminde tekrar aynı noktaya dönecek, ve siz de onu besleyebileceksiniz. Kendi kendine yemek yemeye başlamadan bir kuşu serbest bırakmayın, eğer kuşu 1 aydan fazla tutarsanız tekrar vahşi yaşama alışması için çok daha fazla zamana ihtiyacı olacaktır, bu nedenden ötürü kuşlar uzun süre esaret altında tutulmamalıdır, uzun süren esaret ekstra tehlike ve strese neden olur. Kuğular ve Diğer Su Kuşları Kuğular genelde balık ağlarına dolanmış şekilde bulunur ya da kurşun zehirlenmesine maruz kalırlar. DHKD yaralı, zehirlenmiş veya petrol bulaşmış kuğulara yardım için başvuracağınız merkez değildir. Yırtıcı Kuşlar Yırtıcılar çiğ etle beslenir, suya çok ihtiyaç duymazlar, ancak sıkça banyo yaparlar. İyileşmeye başladıklarında örneğin baykuşların diyetine tavşan tüyü, kılı eklenmelidir. Yırtıcıların vahşi doğaya döndürülmeleri zordur, bu konuda bir yerden tavsiye almanız gerekir. Yırtıcılar yasalara göre lisanslı rehabilitasyon bakıcıları tarafından bakılmalıdır. Zor Durumdaki Deniz Kuşları Güçlü fırtınalar sırasında deniz kuşları, örneğin yelkovanlar ve sümsükkuşları içerilere kadar gelebilir, ve kendilerini zor durumda bulabilirler. Bu kuşlar genellikle yorgun olur ve yollarını kaybetmişlerdir, çiğ balıkla zorlukla beslenirler, mümkün olduğu kadar çabuk denize döndürülmeleri gerekir, yelkovanların akşam veya gece serbest bırakılmaları gerekir. Petrole Bulanmış Kuşlar Petrole bulanmış canlı bir kuş bulursanız onu temizlemeye çalışmayın, iyilik yapacağım derken zarar verme olasılığınız çok büyük. İyi hava alan kartondan bir kutuya koyun, sıcak tutun ve veteriner yardımına başvurun. Kıyılarda çok sayıda ölü kuş bulursanız mutlaka ilgili kuruluşlara haber verin. Zehirlenme Martılar genellikle felç olmuş halde yaz ve sonbahar aylarında bulunurlar, kafalarını oynatamayacak durumdadırlar. Bu durum botulizm (bir bakteri toksini) zehirlenmesinin sonucudur. Bu gibi durumlar ve çok sayıda ölü kuş bulduğunuzda ilgili kuruluşları mutlaka yer ve kuşların sayısından haberdar ediniz.